Wanneer een van je werknemers langdurig uitvalt, heeft dit ongetwijfeld een impact op je onderneming. Het is dan ook in ieders belang om deze medewerker zo gauw mogelijk terug aan de slag te krijgen. Sinds 2017 reikt de overheid via het ‘formeel re-integratietraject’ een hulpmiddel aan om de re-integratie van langdurig afwezige werknemers te vergemakkelijken. Ontdek hieronder wat zo’n traject inhoudt.
Wat is een re-integratietraject?
Een re-integratietraject is de gezamenlijke zoektocht van werkgever en werknemer naar haalbare manieren om als arbeidsongeschikte werknemer terug te integreren in de onderneming. Het uitgangspunt is dat zieke werknemers eerst de mogelijkheid krijgen om opnieuw in de eigen onderneming aan de slag te gaan. Een belangrijke rol wordt daarbij weggelegd voor de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer die de re-integratie zal moeten beoordelen.
Wie kan een re-integratietraject aanvragen?
Een aanvraag voor een re-integratietraject gebeurt schriftelijk en is altijd gericht aan de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. De aanvraag kan gedaan worden door de werknemer, de werkgever of de adviserend geneesheer van de mutualiteit.
Re-integratietraject voor arbeidsongeschikte werknemers
De wetgever voorziet voor het re-integratietraject drie fasen.
Eerste fase: de opstart van het re-integratietraject
De eerste fase bestaat uit het indienen van een verzoek tot re-integratie bij de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer
Dit verzoek kan worden ingediend door:
- de werknemer of zijn behandelend arts, indien de werknemer ermee instemt;
- de adviserend geneesheer van de mutualiteit, hij zal ten laatste twee maanden na de aangifte van de arbeidsongeschiktheid nagaan of de werknemer in aanmerking komt voor re-integratie;
- de werkgever, ten vroegste vanaf vier maanden na aanvang van de arbeidsongeschiktheid, of nadat de werknemer hem een attest van zijn behandelend geneesheer bezorgt waaruit blijkt dat hij definitief ongeschikt is om het overeengekomen werk uit te voeren.
Vanaf het ogenblik dat hij een verzoek heeft ontvangen, verwittigt de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer
- de werkgever (wanneer het verzoek werd ingediend door de werknemer/behandelend geneesheer of door de adviserend geneesheer);
- de adviserend geneesheer van het ziekenfonds (wanneer het verzoek werd ingediend door de werknemer/behandelend geneesheer of door de werkgever).
Tweede fase: de re-integratiebeoordeling door de arbeidsgeneesheer
Na de opstart van het re-integratietraject onderzoekt de arbeidsgeneesheer:
- of de werknemer op termijn het overeengekomen werk opnieuw zal kunnen uitoefenen, dan wel of de werknemer definitief ongeschikt is voor het overeengekomen werk;
- of er (tijdelijk of definitief) ander of aangepast werk kan worden gezocht.
Na dit onderzoek dient de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer een beslissing te nemen:
- A: Ofwel kan de werknemer op termijn zijn overeengekomen functie hervatten, eventueel mits aanpassing van de werkpost, en de werknemer is in staat om in tussentijd bij de werkgever een aangepast of ander werk uit te voeren, eventueel mits aanpassing van de werkpost;
- B: Ofwel kan de werknemer op termijn zijn overeengekomen functie hervatten, eventueel mits aanpassing van de werkpost, maar is hij niet in staat om in tussentijd bij de werkgever een aangepast of ander werk uit te voeren;
- C: Ofwel is de werknemer definitief ongeschikt om zijn overeengekomen functie te hervatten maar is hij wel in staat om bij de werkgever een aangepast of ander werk uit te voeren, eventueel mits aanpassing van de werkpost;
- D: Ofwel is de werknemer definitief ongeschikt om zijn overeengekomen functie te hervatten en is hij niet in staat om bij de werkgever een aangepast of ander werk uit te voeren;
- E: Ofwel oordeelt de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer dat het om medische redenen niet opportuun is om een re-integratietraject op te starten. In dat geval herbekijkt hij om de twee maanden de mogelijkheden om een re-integratietraject op te starten (opgelet: deze beslissing kan niet worden genomen wanneer het initiatief uitgaat van de adviserend geneesheer van het ziekenfonds!).
In geval van punt A. en C. legt de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer zelf de modaliteiten vast van het aangepast of ander werk en van de aanpassing van de werkpost. De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer noteert zijn beslissing op het formulier voor de re-integratiebeoordeling en bezorgt een kopie van dit formulier aan de werknemer en de werkgever en, wanneer hij geen aangepast of ander werk voorstelt, aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds.
Oordeelt de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer dat de werknemer definitief arbeidsongeschikt is (punt C. en D.), dan beschikt de werknemer over een termijn van 7 werkdagen om tegen deze beslissing beroep aan te tekenen bij de bevoegde geneesheer sociaal inspecteur van de Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het werk.
Derde fase: de opmaak van een re-integratieplan door de werkgever
De werkgever maakt een re-integratieplan op in overleg met de werknemer en de arbeidsgeneesheer, gebaseerd op de re-integratiebeoordeling door de arbeidsgeneesheer. Het re-integratieplan bevat concrete maatregelen voor aangepast of ander werk binnen de onderneming.
Dit re-integratieplan moet vervolgens voorgelegd worden aan de adviserend geneesheer van het ziekenfonds die een beslissing neemt over de progressieve werkhervatting en de arbeidsongeschiktheid in het kader van de ziekte- en invaliditeitswetgeving. Indien nodig, moet de werkgever op zijn verzoek het plan aanpassen.
Tot slot wordt het plan voorgelegd aan de werknemer die met het plan kan instemmen of het plan op gemotiveerde wijze kan weigeren.
Opvolging re-integratiebeleid op ondernemingsvlak
Voor werkgevers met een comité voor preventie en bescherming op het werk, is er ook een belangrijke rol weggelegd voor dit comité om op ondernemingsvlak een doeltreffend re-integratiebeleid te ontwikkelen.
De werkgever moet regelmatig en ten minste éénmaal per jaar met het comité overleg plegen over de mogelijkheden op collectief vlak voor aangepast of ander werk en een aanpassing van de werkposten en dit in aanwezigheid van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer en de overige preventieadviseurs. Eenmaal per jaar wordt het collectief re-integratiebeleid ook geëvalueerd op basis van een verslag van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. Indien nodig, wordt het re-integratiebeleid aangepast in functie van deze evaluatie.
Bijlage bij de arbeidsovereenkomst
De werknemer en de werkgever kunnen een bijlage ondertekenen bij de arbeidsovereenkomst om de belangrijkste elementen van de uitvoering van het aangepast of ander werk te regelen. Dat kan onder meer gaan over het volume van het werk, de uurroosters, de aard van het werk, het loon en de geldigheidsduur van dan aanvullend document.
Hoewel het niet verplicht is om zo’n bijlage op te maken, is het wel aan te bevelen om de arbeidsrelatie tijdens de periode van aangepast of ander werk zo te regelen.
De afspraken uit de bijlage lopen onmiddellijk af wanneer de werknemer niet langer voldoet aan de voorwaarden voor de werkhervatting. De werknemer moet meteen zijn werkgever op de hoogte brengen als hij die informatie krijgt van het ziekenfonds.
Neutralisering van het gewaarborgd loon tijdens de periode van toegelaten arbeid
Wordt een werknemer die aangepast of ander werk deed opnieuw volledig arbeidsongeschikt door een ziekte of ongeval, dan is de werkgever geen gewaarborgd loon verschuldigd. Dit is wel het geval wanneer het gaat om een beroepsziekte, een arbeidsongeval of een ongeval op weg naar of van het werk.
De werkgever maakt geen re-integratieplan op
Een werkgever die na overleg met de werknemer en de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer geen re-integratieplan opmaakt omdat hij meent dat het technisch of objectief onmogelijk is, of omwille van gegronde redenen niet kan worden geëist, moet dit motiveren in een verslag. De werkgever bezorgt dit verslag vervolgens aan de werknemer en aan de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer.
Beëindiging arbeidsovereenkomst bij definitieve ongeschiktheid
Bij definitieve arbeidsongeschiktheid van de werknemer kan de arbeidsovereenkomst pas wegens medische overmacht worden verbroken als het re-integratietraject definitief beëindigd is.
Dit is het geval:
- Wanneer de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer een formulier voor de re-integratiebeoordeling aflevert waarin hij de werknemer definitief ongeschikt verklaart om het overeengekomen werk te hervatten en van mening is dat de werknemer niet in staat is om aangepast of ander werk uit te voeren bij de werkgever. In deze situatie moet men wachten tot de termijn om tegen deze beslissing beroep aan te tekenen (7 werkdagen), verstreken is.
- Wanneer de werkgever aan de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer een gemotiveerd verslag bezorgt waarin hij uitlegt dat het opmaken van een re-integratieplan technisch of feitelijk onmogelijk is.
- Wanneer de werknemer het re-integratieplan weigert.
Het re-integratietraject in een oogopslag
Klik hier voor een schema met de verschillende stappen die moet worden nageleefd in het kader van het re-integratietraject en de verschillende procedures die moeten gevolgd worden voor elke beslissing die de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer kan aanvinken op het formulier voor de re-integratiebeoordeling. (Bron: SocialEye)
Photo by Hush Naidoo on Unsplash